Rölanti ayarının nasıl yapıldığından önce rölantinin ne anlama geldiğini bilmek önemlidir.
Rölanti Nedir?
Araca kontağı takıp marş bastığınızda aracınız otomatik olarak çalışacaktır. Gaza basmadığınız takdirde araç, sıcaklık seviyesine göre kendi bir miktar gaz vererek aracın çalışır vaziyette kalmasını sağlayacaktır işte bu serbest durumda aracın çalışır halde olmasına rölanti adı verilir.
Rölanti Ayarı Nasıl Yapılır?
Rölanti ayarını yapmak kısa süren ve kolay bir iştir. Bu işlemde öncelikle rölanti ayarının yapıldığı vidanın yerini tespit etmek gerekmektedir. Motora giden gaz telinin yan kısmında ufak bir vida bulunmaktadır. Rölanti ayarı bu vidadan ayarlandığı için bu vidanın diğer bir ismi rölanti ayarı vidasıdır. Rölanti ayarını yapmak için bir tornavida kullanmak yetecektir bu ayarı yaparken aracın çalışır vaziyette beklemesi gerekmektedir. Vidayı döndürdükçe motorun sesine bakarak ayar yapılır. Bu sesi bilmek için motor konusunda bilgili bir kişi olmaya gerek yoktur. Normal bir araç sesi yakalandığı vakit o ayarda bırakılması ile bu işlem tamamlanır.
Rölanti Devri Ortalama Kaç Olmalı?
Standart bir araçta, araç motorunun özelliklerine göre değişken olarak 700,1000 devir aralığında bir normal rolanti devri bulunur. Tabi bu devir – dakika oranlarına, hava şartlarına veya motor ısısına göre değişkenlik gösterebilmektedir. Örnek vermek gerekirse kış aylarında sabahları ilk marş basıldığında motor devrinin 1,300-1,400 devir – dakika aralığında olması normal olarak kabul görür. Fakat motor ısındıkça devirdeki bu oynama normal standardına dönmelidir.
Rölanti Devri Yüksek Olduğunda Neler Olur ve Zararları Nelerdir?
Aracın normal devir halinde çalışamadığı takdirde rölanti devri genellikle düşmez. Düşmeyen bu devir araç kullanıldığı ya da kullanılmadığı zaman birçok etki yaratır. Bunlar;
- Araç yakıt kullanımı normalden daha üst seviyelere çıkartır.
- Manuel vitesli araçlarda debriyaj baskı balatasının daha erken sürede bitmesine ve tahriş olmasına sebep olur.
- Sıkışık trafikte bulunuyorsa dur kalk fazla yapıldığı zaman motor devri, motorun daha çok ısınmasına yol açar.
- Sert kalkışlar yapılarak yumuşak kalkışlara izin vermez.
- Rampa inerken gazdan ayak çekilse de araç motor freni yapamaz hale gelir ve can güvenliği riskli duruma gelir.
- Aracın yüksek devirlerde çalışması vites geçişlerinde zorlanmalara neden olur ve bu durum vites geçmemeye kadar gidebilir.
- Işıklarda yavaşlamaya geçildiğinde viteste iken yavaşlamayı engeller. Vitesin boşa atılması gerekir ve bu da riskli bir harekettir.
Rölanti Devrinin Yüksek Olmasının Sebebi Nedir?
Günümüz zamanında kullanılan benzinli ve dizel araçlarda motorun rölanti devri, motor ve çevre şartlarına göre araç sensörlerden gelen sinyaller bazında, elektronik olarak özel motor kontrol ünitesi (ECU) tarafından değerlenip ayarlandırılır. Eski karbüratörlü (enjeksiyon sistemi olmayan) araçlarda rölanti devri, karbüratörün üzerinde bulunan rölanti ayar vidasıyla ayarlanırdı.
Fakat bazı araç teknolojilerinde bu sistem hale kullanılmaktadır. ECU ise karbüratörlü sistemli araçlarda bulunmayıp bu işlemi otomatik olarak sağlayamıyor. Soğuk havalarda rölanti devrinin yükselmesi normal bir durumdur. Hava ne kadar soğuksa rölanti devri ona oranla yükselişe geçecektir. Motor ısındıkça rölanti ideal devrine kadar düşer düşmezse bu durumun çözülmesi araç sağlığı için çok önemlidir.
Arıza lambası yansa da yanmasa da öncelik olarak yapılması gereken işlem, aracı bilgisayarlı arıza test cihazına bağlatıp; arıza hafızası hata kodu algılama, motor parametrelerini ayrıntılı inceleme işlemlerinin yaptırılması olacaktır. Bu, hızlı ve daha kesin teşhis koyma imkanı sağlar ve bunun sonucunda olası gereksiz maliyetler harcanmamış olur.
Genellikle bu soruna neden olan parçalar çoğu araçta aynıdır. Fakat çok farklı bir sistem ya da parça kaynaklı da yaşanabilen rölanti sorunlarını gözden kaçırmamak gerekir. Bu nedenle araç kontrol edilmeden sorunun kaynağı kesin olarak tespit edilemez. En sık görülenleri bellidir. Fakat en doğru ve güvenilir tespit, usta tarafından araç kontrol edilerek ve OBD cihazına bağlanarak anlaşılabilir.
Motor Isınınca Rölanti Neden Yükselir?
Ateşleme sistemindeki sorunlar ve marş basma sıkıntısı ve dalgalanması rölanti devrinin yüksek seyirlerde izlemesine sebep olmaktadır. Eğer uzun süredir aracın, buji ve buji kabloları değiştirmediyse sorun kesin olarak bu olabilir. Eğer bakımları düzenli yapılıyorsa tek sebep aracın ateşleme bobinin ömrünün bittiğini göstermektedir.